واریتههای ژنی مرتبط با شکل بدنی سیب، خطر ابتلا به بیماری قلبی و دیابت نوع 2 را افزایش میدهند
14 فوریه 2017- یک مطالعهی جدید توسط محققان بیمارستان عمومی ماساچوست نشان میدهد که الگوی واریتههای ژنی مرتبط با شکل بدنی سیب (تجمع چربی در اطراف شکم) نسبت به شکل بدنی گلابی(تجمع چربی در رانها و باسن) موجب افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2، بیماری عروق کرونر قلب و بروز چندین عامل خطر قلبی عروقی میشود، نتایج این تحقیق در مجلهی JAMA منتشر شد.
دکتر Sekar Kathiresan مدیر مرکز پزشکی ژنومی در بیمارستان ماساچوست میگوید: افراد از نظر توزیع چربی در بدن متفاوت هستند، در برخی از افراد مقادیر زیادی چربی در ناحیهی شکم ذخیره میگردد که ما به آن چاقی شکمی میگوییم و برخی در باسن و رانها که به شکل بدنی گلابی معروف هستند. چاقی شکمی با بیماریهای قلبی مرتبط است اما اینکه این وضعیت نقش علّی در ابتلا به این بیماریها دارد، هنوز نامعلوم است. ما به بررسی استعداد ژنتیکی برای چاقی شکمی و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری عروق کرونر قلب پرداختیم و متوجه شدیم که پاسخ این سوال یک مثبت محکم است.
در حالیکه تاکنون نتایج چندین مطالعهی مشاهداتی نشان داده است که شیوع دیابت نوع 2 و بیماری قلبی در میان افرادی با چاقی شکمی بیشتر است اما هیچ یک از این مطالعات قادر به رد احتمال تأثیر عوامل مرتبط با سبک زندگی مانند رژیم غذایی، کشیدن سیگار و فقدان تحرک بدنی به عنوان علل افزایش این خطرات نبوده اند. همچنین این احتمال وجود دارد که در افرادیکه در مراحل ابتدایی بیماریهای قلبی هستند به دلیل محدودیت توانایی در انجام ورزش، چاقی شکمی ایجاد شود. مطالعهی اخیر برای بررسی ارتباط نوع چاقی با افزایش خطرات کاردیومتابولیکی طراحی گردید.
برای پاسخ به این سوال، محققان از یک رویکرد ژنتیکی به نام "رویکرد تصادفی مندلی" استفاده کردند که به اندازهگیری تأثیر ژن به ارث رسیده بر بروز نتایجی نظیر توسعهی یک بیماری میپردازد. محققان با استفاده از دادههای مطالعات قبلی که در آنها 48 واریتهی ژنی مرتبط با "اندازهی کمر به باسن"(شاخصی برای چاقی شکمی است) که برای نمایهی تودهی بدنیتعدیل شده بود، یک نمرهی خطر ژنتیکی ابداع نمودند. سپس این سیستم نمرهدهی را برای دادههای حاصل از 6 مطالعهی عمدهی ژنومی و دادههای بدست آمده از افراد انگلیسی از بیوبانک بریتانیا(در مجموع 400 هزار نفر) برای تعیین هر گونه ارتباطی بین استعداد ژنتیکی به چاقی شکمی و بیماری قلبی عروقی و فاکتورهای خطر آن، اعمال کردند.
نتایج به وضوح نشان داد که استعداد ژنتیکی برای چاقی شکمی با افزایش چشمگیر بروز دیابت نوع 2 و بیماری عروق کرونر قلب همراه با افزایش چربیهای خون، قندخون و فشارخون سیستولیک در ارتباط است.
هیچ ارتباطی بین این نمرهی خطر ژنتیکی با فاکتورهای شیوهی زندگی مشاهده نشد و آزمایشات تایید کرد که تنها اثرات چاقی شکمی ناشی از واریته های ژنی مذکور، با خطرات قلبی متابولیکی در ارتباط می باشد.
نویسندهی ارشد این مطالعه دکتر Emdin میگوید: این نتایج قدرت استفاده از ژنتیک را به عنوان روش تعیین کنندهی اثرات یک ویژگی مانند چاقی شکمی بر نتایج قلبی متابولیکی نشان داد، فقدان ارتباط بین نمرهی خطر ژنتیکی شکل بدنی و عوامل مداخلهگر مانند رژیم غذایی و کشیدن سیگار شواهدی قوی برای ارتباط علی و معلولی چاقی شکمی با دیابت نوع 2 و بیماری قلبی فراهم نمود. Emdin در ادامه افزود: نه تنها نتایج این مطالعه به ما اجازه میدهد که از شکل بدن افراد به عنوان نشانگری برای پیش بینی خطر قلبی متابولیکی استفاده کنیم بلکه میتوانیم داروهایی برای تغییر توزیع چربی بدن به منظور پیشگیری از ابتلا به این بیماریها ابداع نماییم. در مطالعات آتی محققان قصد دارند ژنهایی را که میتوانند بمنظور بهبود توزیع چربی در بدن هدف قرار گیرند، شناسایی نموده و این خطرات را کاهش دهند.
سایت و منبع خبر:
JAMA, 2017; 317 (6): 626 DOI: 10.1001/jama.2016.21042
www.sciencedaily.com/releases/2017/02/170214162852.htm